Actualisatie Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP) 2021-2030

NIEUWSFLITS 2025/10

Actualisatie Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP) 2021-2030 – Maatregelen onshore wind

Op 18 juli 2025 keurde de Vlaamse Regering de definitieve actualisatie van het Vlaams Energie- en Klimaatplan 2021–2030 goed. Het plan bevat een reeks nieuwe en geactualiseerde maatregelen waarmee Vlaanderen de klimaat- en energiedoelstellingen voor 2030 wil halen.

De Vlaamse Regering streeft naar een verhoging van het geïnstalleerde vermogen onshore windenergie tot 2,8 GW tegen 2030. In het kader van de uitvoering van REDIII werd een potentieelinschatting gemaakt. Rekening houdend met het huidig opgesteld vermogen, is een bijkomende capaciteit van ongeveer 1 GW nodig om de doelstelling van 2,8 GW in 2030 te behalen. Uit de potentieelinschatting blijkt dat een dergelijke toename van het opgesteld vermogen naar 2030 toe niet onmogelijk is, maar zeker geen evidentie. Slechts een potentieel van 383 MW lijkt zich in een zone te bevinden waar geen enkele randvoorwaarde op van toepassing is.

Om de doelstelling van 2,8GW te realiseren tegen 2030 worden diverse maatregelen genomen, zowel over technische en financiële aspecten als over omgevingsaspecten. Onderstaand lijsten wij de belangrijkste passages voor onshore wind uit het geactualiseerde VEKP 2021-2030 even op:

1. Optimalisatie van het vergunningenkader voor windturbines

Duidelijke procedure

De Vlaamse regelgeving voorziet in een duidelijke omgevingsvergunningsprocedure, ingeschreven in het omgevingsvergunningendecreet. Deze wordt momenteel gemoderniseerd tot een modulair systeem, waarbij verschillende onderdelen van de vergunningsprocedure als modules na elkaar verlopen. Dit moet leiden tot een vlotte en wendbare procedure.

In uitvoering van de herziening van de Europese Richtlijn Hernieuwbare Energie (REDIII) wordt onderzocht of ook in Vlaanderen versnellingszones voor hernieuwbare energie kunnen worden aangeduid. REDIII stelt hierbij als voorwaarde dat er geen milieueffecten mogen zijn, wat in het dichtbevolkte Vlaanderen geen evidentie is. Bovendien kent Vlaanderen al een relatief korte vergunningsprocedure.

Daarnaast wordt in uitvoering van REDIII een procedurehandboek opgemaakt, dat de procedure inzichtelijk maakt voor zowel ontwikkelaars als burgers.

Duidelijk afwegingskader voor de beoordeling van omgevingsvergunningen

De milieukundige omgevingsaspecten worden getoetst aan de geluids- en slagschaduwnormen opgenomen in VLAREM, die eerder aan een milieubeoordeling werden onderworpen.

De stedenbouwkundige aspecten worden beoordeeld volgens de goede ruimtelijke ordening, zoals vastgelegd in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De recent gewijzigde omzendbrief verduidelijkt dit afwegingskader en introduceert richtinggevende ruimtelijke scheidingsafstanden tussen hoge windturbines en woningen in woongebied. Deze richtafstand is niet van toepassing bij repoweringprojecten en bij aanvragen in zeehavengebieden, grootschalige industrieterreinen of langs autosnelwegen.

Vastleggen van een eenduidige meetmethodiek voor het meten van windturbinegeluid

Om tegemoet te komen aan de bezorgdheid bij burgers en lokale besturen over het gebrek aan een uniforme meetmethode voor windturbinegeluid, wordt werk gemaakt van een gevalideerde en uniforme meetmethodiek. Deze moet bijdragen aan duidelijkheid, rechtszekerheid en een versterkt draagvlak voor windenergie. De methodiek zal ook erkende milieudeskundigen, toezichthouders en lokale besturen ondersteunen.

2. Het uitwerken van een Vlaamse visie die voldoende ruimte voorziet voor de uitbouw van windenergie in Vlaanderen

Ruimte is beperkt in Vlaanderen, maar iedereen heeft ruimte nodig. Daarom is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over hoe we die ruimte het beste kunnen benutten. Binnen het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV) wordt het thema ‘ruimte voor energie’ meegenomen. Het BRV bewaakt de samenhang tussen ruimtevragen en streeft naar een economisch, ecologisch en sociaal evenwicht, met aandacht voor klimaatverandering en andere Europese doelstellingen.

3. Financiële steun voor onshore windenergie

Met het oog op het bereiken van het geïnstalleerde vermogen onshore windenergie van 2,8 GW tegen 2030, wordt via een aangepaste maximale bandingfactor (0,4 voor startdatum vanaf 1 januari 2026 tot 31 december 2029) voorzien in de mogelijkheid om groenestroomcertificaten toe te kennen, voor zover dit nodig blijkt na de berekening van de onrendabele top en voor zover er geen nettotoename is van de elektriciteitsfactuur.

De definitief geactualiseerde versie zoals goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 18 juli 2025 lees je hier.